Verbëri e verbit

Verbëri e Verbit.

I vogli djalë i heq udhën për krahu gjyshes qorre që çapitet në sokakun e të shkarëve. E mbështet plakën te muri i kafenesë me emër shkrimtari, dhe avitet në tavolinën e mysafirëve nga Kombet e Bashkuara që po kallin në hartë kalldrëmin e kartolinave. Djali bën t’i flasë dikujt, sheh që mendjen e kanë tjetërkund dhe kthehet të luajë një copë herë me gjyshen. I thotë të hidhet e të arrijë një vesh rrushi sipër mbi kokë. Hardhia ka çosa vjet shkulur nga avllia, dhe plaka e gjorë zgjatet e kërcen përpjetë të zërë hiçin që e pandeh vërtetë. Mandej çuditet për të satën herë pse gjërat kësokohe nuk mbajnë si dikur erë.

I huaji flokëlëpirë vetullatok pyet vendasin për ç’ka ndodh, ngrihet vrik dhe rrëmben nga shpinorja e karriges pabythore aparatin fotografik. Del në prag, e ja nis të marrë shenjë plakën tek zë të tjerrë në furkë. Pas shkrepëtimave një pas një të dritës, acik para syve fikur të plakës, kthehet nga tavolina me gishtin e madh krekosur në grushtin e krahut përthyer si të hedhur në jaki. Pastaj me gishtin tregues, diç po i thotë djalit nën një vështrim qortues. Vendaliu, ai që i pat mbajtur ombrellën te pragu, e përktheu:

- I paudhë, ç’i bën ashtu gjyshes, kështu sillet njeriu me fatkeqësinë e tjetrit!

- Për fatin a për të keqen s’di të them, ama gjyshen time e hedh përpjetë si të dua vetë.

Mandej, djali i del përballë shikimit të mikut përkarshi me sytë e shtrembër që s’lejojnë përshtypje.

Përparon dorën, me dy gishtat puqur si të gjyshes tek i tjerrë shtëllungës leshin.

- Ke ndonjë lek që nuk të lipset, sa që t’i blej kafe anesë?

Mysafiri syçapraz diç kupton, shkul majën e lapsit nga harta dhe shtrin buzëqeshjen e radhës mbi dhëmbët kallpe, që lëvizin tok me fjalën.

I vogli përcjell me sy gishtat e tjetrit që ciken, sikur zënë perin shkuar matanë gjilpërës e hapen si për të hedhur thilenë, dhe dëgjon një të vetme fjalë:

-Tomorrow!

Vendasi në krah, llafin që posa foli goja e huaj, e kthen përsëgjati në gjuhën e djalit:

- Nesër!! Thotë të vish nesër se sot s’ka kohë, si Bedua i Havasë kur thotë nuk të them dot mirëmëngjes se më behet vonë për punë.

- Ç’nesër zeza! Nesër unë e kam pushim. Se aneja nesër nuk është. Do vrasë veten. Do ta vriste që sot, ngaqë me të ardhur ndërkombëtarët është shtrenjtuar kafeja. Le të shtrenjtohet kafeja sa t’i dojë qejfi kafesë, i them anesë. Një grusht kafe borxh, prapë me një dorë kafe e lan borxhin. Thonë se me të hedhur qytetin në tapitë e unëneskos, njerëzia do vijë nga së largu që të shohë a të marrë tavanet e drunjta. Aneja e shet tavanin, se do që të bëjë varrin. Ngaqë s’e ka pirë kafenë flet çapraz. Thotë, se ca e ca duan të shesin varre që të bëjnë tavane. Siç ngatërrohet tek mbulon sytë me pëllëmbë kur s’dëgjon dot allarimën e hoxhës që buçet nga boria në majë të selvisë. Po unë them që në mos nesër, doemos pasnesër do e vrasë veten, kur të vijnë këta miqtë e të na marrin gurin e madh të kafesë për ta shpurë gjetiu.

Në mëhallë thonë se anesë ja pret mendja për gjërat dhe e shtyp aq mirë kafenë ngaqë nuk sheh nga sytë. Unë them se po të jetë si thonë ziliqarët, kur paskërkan kaq zili, le t’i krejnë vetë sytë siç thoshë doktori i fshatit lart, në shpatin me borën në qorre. Po edhe në e pastë pirë kafenë, aneja ma kthen se as Adhamudhi e as të tjerë burra, ndënë hije a ndënë diell, nuk dolën aq të zotë sa t’ia dalin vetë mbanë, si i mençuri Dhemokrit. Unë e pyes nëse burri i lashtë sytë i kreu që t’i bënte gjërat më mirë, apo verbërinë e donte që të mos i qorrollisej dituria. Aneja thotë, se edhe po ta dinte këtë qorrsokak nuk do ma dëftente, që më vonë të shtrydhja trutë e ta gjeja vetë. Për inat i rrëmbeva prapë shaminë e zezë të kokës dhe u fsheha në katoq, me sytë lidhur. Dukej si natë pa hënë, edhe më pa hënë se në symbyllazi me numërim njëqind. Mbërrita gjer më nëntëdhjeteshtatë, po e ndala se më ra ndërmend djali i kurbetliut kur thotë që hëna ka më dobi se dielli pasi na ndriçon natën, kurse ditën, ditë është edhe në mos pastë diell. Do kisha mësuar edhe të tjera në terrin e katoqit, po ja nisën të binin këmbanat e kishës dhe s’i mbaja dot më sytë shtrënguar. Aherë aneja zë e rreh çaraveshin, havanin e bronxtë, që të nakatosë zhurmat se ndryshe zë sokëllin e qahet gjitoni.

Unë them se po ta ngrejë aneja gurin e kafesë, ta mbajë me të dy duart dhe unë ta heq për shalli që t’i ngas udhën, këta vëngrot mund të na marin të treve e të na shpien gjëkundi, botës së madhe në ndonjë vënd të mirë. Siç bënë me çatinë e Bikos dhe Bikon që hidhte vickla mbi oxhak dhe ndukte leshrat. O do vij dhe vetë me gjithë çati, o rrash’e vdiqa! Çirr faqet gjersa zuri shiu dhe çurk lotët deri në muzg sakur ndërkombëtarët i mori uria dhe u lëshuan t’i mbushin kartat për ta marrë me vete. Kurbetliu thotë se ka parë në muze rrasat e shkruara me gjithë leshtë e Bikos. Po ja që këta të muzeve nuk e dinë se ajo çati për pak do ish bërë copë kur aneja atëkohë, në majë të murit të pasëm, bënte be e rrufe vërtet që se për ç’punë do hidhej nga kalaja. Do kish rënë drejt e mbi të, po të mos e hante gënjeshtrën time se gjoja i binte të binte mu mbi teqe.

Sidoqë, dhe po ikëm bashkë me gurin, prapë do ta vrasë veten për magjen e lisit dhe mangallin që do mbeten këtu. Ajo thotë, të ikim njëherë pa shohim e bëjmë. Prifti i fryn në vesh që po të veshë në një vend të mirë do të të hapen sytë. Ja dhe u hapën. Prapë se prapë do e vrasë veten pa ia bërë syri tërr kur të shohë se është llafosur çdo ditë me asin spathi që i futa në vend të fotografisë së gjyshit në qese të fanellës. Atë ditë kur doli nga uji dhe nuk e pa gjyshin që e mori lumi, nuk u mbyt dot ngaqë kish harruar të më linte kyçin e sepetes. E zuri frika se mos sepeten e kyçur e marrin vetëm për sepete, pa ditur hiç për qëndismat brënda ku i kanë rënë sytë.

Se Aneja po të ketë nge e ta marrë shtruar, veten e vret edhe kot, por nuk e vret dot kot së koti..... për hiçmosgjë.
Krenar Zejno